Cahit Arf – Makine Düşünebilir mi ve Nasıl Düşünebilir? – 1958/59

Bugün cüzdanımızdaki 10 TL’lık kağıt paranın üzerinde kimin resmi var dediğimizde, bir çırpıda yanıtlayan insan sayısı az olabilir. O kişi, Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli bilim adamlarından birisi, Ord. Prof. Dr. Cahit Arf’tır. Evrensel matematik literatürüne ‘Arf Halkaları’, ‘Arf Değişmezleri’, ‘Arf Kapanışı’ gibi Kavramları ve ‘Hasse-Arf Kuramı’nı kazandıran Prof. Dr. Cahit Arf, dünyada matematiğin biyoloji bilimi içindeki olası uygulamaları üzerine yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Genç yaştayken Almanya’da Mainz Akademisi Muhabir Üyeliğine seçilmiş, Türkiye Bilimler Akademisi Onur Üyesi olmuş, 1994’te Fransa’da ‘Commandeur des Palmes Academique’ ödülü de dahil olmak üzere pek çok ödül kazanmıştır. Geleceğe yönelik en önemli teknolojik yeniliklerden biri gibi algılanmasına karşın Yapay Zekâ bilim ve felsefe adamları tarafından yüzyıllardır üzerinde çalışılan bir konuydu. İnsanlar gibi düşünebilen sistemlerin olup olamayacağı araştırılıyordu. Ne var ki; Yapay Zekâ’ gerçekleştirilmesi için bilimsel ve teknolojik yeterliliğe ancak 21. Yüzyılda ulaşılabildi. Yapay Zekâ, 1950’lerde, İngiliz bilim insanı Alan Turing tarafından “Makineler düşünebilir mi?” sorusuyla kavramsal olarak ortaya atılmış ve yanıtı aranmış olsa da; terminolojiye 1956 yılında İngiltere’de, New Hampshire’da bulunan, Dartmouth College’daki bir çalıştayda John McCarthy tarafından katılmıştır. Bundan üç yıl sonra Prof. Dr. Cahit Arf‘ Makine Düşünebilir mi ve Nasıl Düşünebilir?’ başlığıyla Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde 1958/59 Halk Konferansı Bildirisinde konuyu ele almış ve düşüncelerini paylaşmıştır.

Kaynak: https://turk-internet.com/1950lerde-turkiyede-yapay-zeka-cahit-arf/
Arf, Cahit, Makine Düşünebilir Mi ve Nasıl Düşünebilir?, Atatürk Üniversitesi – Üniversite Çalışmalarını Muhite Yayma ve Halk Eğitimi Yayınları Konferanslar Serisi No: 1, 1959, Erzurum, s. 91-103
Çalışmanın özgün hali Sn. Emir Öngüner’in Özel Arşivindedir. Sn Dr. Emir Öngüner tarafından gün yüzüne çıkarılmış ve Hukukçu Sn. Mehmet Bedii Kaya tarafından metin haline dönüştürülmüştür. Tüm çalışma özgün haliyle pdf formatında aşağıdaki adreste yer almaktadır.
https://www.mbkaya.com/hukuk/cahit-arf-makine-dusunebilir-mi-orjinal.pdf